W dzisiejszym artykule przyjrzymy się jednej z chorób zakaźnych wieku dziecięcego – ospie. Podobnie jak przy śwince i odrze patrzymy na chorobę zarówno od strony medycznej jak i od strony totalnej biologii.

Ospa z punktu widzenia medycyny akademickiej.

Co to jest ospa wietrzna i jakie są jej przyczyny?

Jest to choroba zakaźna wywołana przez wirusa ospy wietrznej i półpaśca (herpeswirusa VZV, Varicella-zoster virus – VZV). Źródłem zakażenia jest chory człowiek. Wirus przenosi się drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt ewentualnie przez łożysko. Zakaźna jest także treść pęcherzyków ospowych.

Człowiek chory zakaża osoby z otoczenia 1–2 dni przed pojawieniem się charakterystycznej wysypki, przestaje zaś zakażać dopiero wówczas, gdy wszystkie pęcherzyki przyschną, a strupki odpadną, co trwa około tydzień.

Okres wylęgania, czyli czas, jaki upływa od chwili wtargnięcia wirusa do organizmu do wystąpienia pierwszych objawów choroby, waha się od 10 do 21 dni, średnio 14 dni (może ulec wydłużeniu do 28 dni u osób ze zmniejszoną odpornością).

 Największą ilość zachorowań obserwuje się wśród dzieci w wieku od 5 do 9 lat. Chociaż ospa wietrzna może się rozwinąć w każdym wieku, to u dzieci ma ona łagodniejszy przebieg.

Ospa wietrzna objawy.

Zachorowanie na ospę wietrzną rzadko nie daje żadnych dolegliwości, przebieg najczęściej ma charakter objawowy.

Początkowo obserwuje się objawy ospy wietrznej ogólne:

• bóle głowy,
• bóle brzucha i mięśni,
• gorsze samopoczucie,
• brak apetytu,
• katar,
• zapalenie gardła,  
• wzrost temperatury ciała, gorączka.

Po dwóch dniach od wystąpienia gorączki pojawia się wysypka na tułowiu, twarzy i głowie, stopniowo obejmująca kończyny.

Wysypka towarzysząca ospie wietrznej powoduje swędzenie, a drapanie strupów może prowadzić do tworzenia się ubytków w naskórku. Zmiany pojawiają się często na błonach śluzowych, szczególnie:

• w okolicy ujścia cewki moczowej,
• krtani,
• narządów płciowych (warg sromowych),
• jamy ustnej,
• spojówkach i strunach głosowych (rzadziej),
• jelit.

Ospa wietrzna może przebiegać łagodnie z małymi objawami ogólnymi i kilkoma zmianami skórnymi, aż do kilkuset wykwitów i znacznej toksyczności z wysoką temperaturą. 

Zmiany skórne mają początkowo wygląd czerwonych plamek, które z czasem przekształcają się kolejno w krosty, grudki i pęcherzyki wypełnione surowiczym płynem.

Po około tygodniu od wystąpienia zmian, płyn w pęcherzykach mętnieje i przysycha. Tworzą się strupy, które po odpadnięciu nie pozostawiają po osobie blizn, możliwe są jednak niewielkie, ustępujące z czasem przebarwienia.  

Ospa wietrzna a półpasiec.

Po przechorowaniu ospy wytwarza się trwała odporność. Jednak wirus pozostaje do końca życia w stanie utajenia w zwojach nerwowych i pod wpływem nieswoistych bodźców, zwykle osłabienia odporności, może się uaktywnić, wywołując półpasiec. Półpasiec jest zakaźną chorobą wywoływaną tym samym wirusem, co ospa wietrzna.

Objawy półpaśca.

Półpasiec to schorzenie, które dotyka głównie pacjentów w starszym wieku. Ból obejmuje nerwy i ma tendencję do przewlekania się. Jeżeli chodzi o zmiany na skórze – pojawiają się one wzdłuż unerwienia, zwłaszcza na klatce piersiowej, wzdłuż nerwów międzyżebrowych lub twarzy i co ważne – atakują tylko jedną stronę ciała. Bardzo groźne jest zajęcie przez półpaśca narządu słuchu lub wzroku.

Po 6-7 dniach pęcherzyki stopniowo przysychają, a następnie odpadają.

Leczenie ospy wietrznej.

Jeśli ospa wietrzna przebiega bez powikłań, zalecane jest tylko leczenie objawowe.

Leczenie objawowe ospy wietrznej obejmuje podawanie leków:

• przeciwbólowych,
• przeciwgorączkowe,
• łagodzących świąd.

Nie zaleca się stosowania na zmiany skórne żadnych płynów czy maści, natomiast rekomendowane są codzienne kąpiele np. w nadmanganianie potasu i delikatne wycieranie ciała ręcznikiem.

Chorym na ospę wietrzną dzieciom do 16. roku życia nie należy podawać leków zawierających kwas acetylosalicylowy ze względu na ryzyko wystąpienia powikłań w postaci uszkodzenia wątroby (zespół Reye’a).

Gdy zachorowanie ma ciężką postać lub istnieje ryzyko ciężkiego przebiegu konieczne staje się zastosowanie leków przeciwwirusowych, które hamują namnażanie się wirusa ospy wietrznej i łagodzą przebieg oraz czas trwania choroby.

Rokowania i powikłania ospy wietrznej.

Rokowania w ospie wietrznej, która u dzieci ma najczęściej łagodny przebieg, są zazwyczaj dobre, a zachorowanie pozostawia odporność na całe życie.

W grupach podwyższonego ryzyka, do których należą osoby powyżej 20 roku życia, kobiety w ciąży, noworodki, chorzy z niedoborami odporności, choroba trwa dłużej oraz istnieje większe prawdopodobieństwo wystąpienia powikłań.

Na skutek drapania swędzących zmian skórnych może pojawić się ich bakteryjne nadkażenie skóry, które pozostawia trwałe blizny na skórze chorego.

Do innych możliwych powikłań ospy wietrznej należą zapalenie:

•  wątroby,
• płuc
• móżdżku, mózgu i/lub opon mózgowo-rdzeniowych,,
• mięśnia sercowego,
• ucha środkowego,

a także:

• upośledzenie lub utrata wzroku,
• odwodnienie.

Zapobieganie ospie wietrznej.

W przypadku ospy, jak i pozostałych chorób zakaźnych medycyna akademicka jako profilaktykę proponuje szczepienia ochronne.

Zaleca je wszystkim tym, którzy dotychczas nie chorowali na ospę, a szczególnie dzieciom przed rozpoczęciem edukacji szkolnej i przedszkolnej, pójściem do grupy rówieśniczej w żłobku czy klubie dziecięcym oraz kobietom planującym zajście w ciążę.

Ospa wietrzna – zalecane postępowanie.

• Mimo świądu, nie drap zmian skórnych, ponieważ przez to możesz doprowadzić do bakteryjnego nadkażenia, które bardzo często pozostawia blizny.

• Obetnij na krótko paznokcie u rąk – pozwoli to zmniejszyć ryzyko rozdrapywania zmian i ich nadkażania.

• Przestrzegaj zasad higieny – myj dokładnie ręce, unikaj bliskiego kontaktu z chorym, nie używajcie wspólnych ręczników, naczyń i sztućców, często zmieniaj pościel.

• Każdego dnia bierz krótką kąpiel lub prysznic w ciepłej (nie gorącej) wodzie. Po kąpieli delikatnie osusz skórę ręcznikiem, aby nie narażać zmian na uszkodzenie. Zmieniaj ręcznik po każdym użyciu.

• Pomocne mogą okazać się kąpiele z dodatkiem nadmanganianu potasu, sody oczyszczonej, bądź rozgotowanego siemienia lnianego. Nasiadówki w ciepłej wodzie z dodatkiem rumianku to doskonały sposób na złagodzenie wysypki, która pojawiła się w okolicach intymnych. Należy jednak pamiętać, aby nie moczyć dziecka zbyt długo w wodzie, a osuszając skórę zachować niezwykłą ostrożność – nie pocierajmy ciała dziecka ręcznikiem, delikatnie je oklepujmy.

• Aby zapobiec odwodnieniu, uzupełniaj płyny, pij wodę lub lekkie herbaty/napary ziołowe/soki.

• Jeśli chorym jest dziecko to zatrzymaj je w domu na czas choroby, co najmniej do czasu odpadnięcia wszystkich strupów.

• Po kontakcie z osoba chorą na ospę, jeśli wcześniej nie chorowałeś ani nie byłeś szczepiony przeciwko ospie, rozważ wykonanie szczepienia. Zaszczepienie w ciągu 72 godzin od kontaktu z osobą chorą w większości przypadków zapobiega rozwinięciu infekcji lub znacznie łagodzi przebieg zachorowania.

Źródła:

„Ospa wietrzna”M. Marczyńska; Medycyna po Dyplomie – Choroby Zakaźne

https://podyplomie.pl/pediatria/12156,ospa-wietrzna

„Zakażenie wirusem ospy wietrznej – półpaśca”A.A. Gershon; Medycyna po Dyplomie

https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/012/547/original/54-61.pdf?1473335108

Zachorowania na półpasiec u ludzi w starszym wieku w materiale Kliniki Chorób Zakaźnych w latach 2001-2003G. Biesiada, J. Czepiel, P. Skwara

http://gerontologia.org.pl/wp-content/uploads/2016/05/2005-03-1.pdf

Ospa z punktu widzenia Totalnej Biologii.

Choroby zakaźne – ogólnie.

Głównym konfliktem leżącym u podłoża chorób zakaźnych jest rozdzielenie (rozłąka) powodujące w fazie aktywnej mikrouszkodzenia naskórka (ektoderma), które następnie w fazie zdrowienia są naprawiane/wypełniane w obecności wirusów. Główny przekaźnik dla ektodermy znajduje się w korze mózgowej.

Ospa.

Jeżeli chodzi o konflikty biologiczne to nie ma czegoś takiego jak zespół objawów. Każdy pojawiający się, w przebiegu tzw. choroby objaw rozpatrujemy osobno ponieważ za każdym z nich kryje się inny konflikt.

Żeby dobrze zrozumieć pojawiające się zmiany ,,chorobowe” i ich przebieg, objawy i miejsce występowania zmian trzeba poznać 5 praw natury. Szczegółowe omówienie tych tematów znajdziecie na stronie http://5prawnatury.pl/5-praw-natury/

To z jakiego listka zarodkowego pochodzi tkanka dotknięta zmianą (chorobą) decyduje jak reaguje ona w fazie aktywności konfliktu (FA) i w fazie zdrowienia (FNa, KE* i FNb), w którym miejscu w mózgu ulokowane jest ognisko Hamera i jakie mikroorganizmy działają w tej tkance w fazie zdrowienia (FN). Natomiast to jaka tkanka/jaki organ zostanie dotknięty zmianami zależy od wydźwięku emocjonalnego konfliktu, tzn. od tego co czujemy, jakie pojawiają się emocje w momencie stresu, sytuacji konfliktowej.

*KE – kryzys epileptyczny, pojawia się w połowie fazy zdrowienia (FN).

Podczas przebiegu ospy pojawiają się zmiany, które dotyczą nosa (katar), naskórka i błon śluzowych (wysypka) oraz gardła (zapalenie).

• bóle głowy (związane są z narastaniem obrzęku w mózgu) – FNa, EK
• gorsze samopoczucie, zmęczenie – FNa, EK,
• brak apetytu (FA, EK),
• katar – (,,coś mi tu śmierdzi, czuję że coś się wydarzy, czuję pismo nosem, wietrzę podstęp”)
• zapalenie gardła – FN. Gardło reaguje na konflikt kęsa, zarówno tego, który chcemy złapać (pozyskać, ugryźć, zdobyć), jak i tego, którego chcemy się pozbyć. W przypadku ospy może kęsem może być np. chęć przytulenia się do mamy, bycia blisko niej.
• wzrost temperatury ciała, gorączka – FN
• wysypka – FN.

Konflikty związane z ospą.

• Konflikt oddzielenia od matki przeżywany w atmosferze zmian.

Zmiana zachowania matki mająca związek z dzieckiem np. zmiana pracy, powrót do pracy po urlopie macierzyńskim, wyjazd na staż czy szkolenie, przeprowadzka. Ale może pojawić się też wtedy, gdy mama gdy zaczyna stawiać dziecku jakieś wymagania, by coś robiło, np. sprzątało, zachowywało się w określony sposób, uczyło się itp. Dla dziecka to konflikt związany z zamknięciem pewnej epoki w życiu.

Konflikt oddzielenia, a zwłaszcza zmiana bezpośrednio dotykająca dziecko np. pójście do przedszkola czy szkoły (ścisły rozkład dnia, utrata wolności) czy oddanie do sierocińca. Może to być też sytuacja kiedy rodzice zostawiają dziecko u dziadków na okres wakacji i przyjeżdżają go odwiedzić (rozwiązanie konfliktu rozłąki i uruchomienie fazy zdrowienia). 

Rozwiązanie konfliktu.

Ospa pojawia się po rozwiązaniu konfliktu i jest to faza zdrowienia (FN). W fazie zdrowienia następuje odbudowa i namnażanie komórek przy udziale wirusów (w tym wypadku herpeswirusa VZV,) wraz z nadwrażliwością nabłonka płaskiego. Na skórze pojawiają się: swędząca wysypka i bąble.

Sens biologiczny zmian: dopasowanie, zbliżenie lub zdystansowanie. Przy fizycznej utracie wrażliwości i pamięci następuje obniżenie poczucia braku kontaktu, tak aby organizm łatwiej mógł sobie poradzić z konfliktem oddzielenia.

Jeżeli borykasz się z jakąś ,,chorobą”, problemem w swoim życiu i nie wiesz jak sobie z nią poradzić zapraszam na konsultacje indywidualne Kontakt.

W kolejnym odcinku: różyczka – przebieg, objawy, konflikty.